Tam właśnie narodził się pomysł, by stworzyć gigantyczny bank nasion, który w razie katastrofy pozwoli odtworzyć biologiczną różnorodność Ziemi.
Wojna nuklearna, zaraza, klęska żywiołowa lub jakikolwiek inny kataklizm mogą zniszczyć dostarczające nam żywności rośliny uprawne i doprowadzić do straszliwego głodu. Jeśli kiedyś nadejdzie taki moment, będziemy musieli sięgnąć po nasiona zdeponowane wcześniej w bezpiecznym miejscu, aby odbudować nasze rolnictwo.
Svalbard i Jan Mayen, Norwegia, fot. AFP
Rząd Norwegii proponuje idealne rozwiązanie na wypadek jakiejkolwiek katastrofy: znajduje się ono na surowych terenach Arktyki, na wyspie w odległości tysiąca kilometrów od bieguna północnego, we wnętrzu góry.
Jego oficjalna nazwa brzmi Globalny Skarbiec Nasion w Svalbard. Powstał niedaleko małego miasteczka Longyearbyen. Prasa ochrzciła go Arką Noego lub Kryptą Dnia Sądu Ostatecznego, ponieważ sięgniemy do niego dopiero wtedy, gdy sprawy przybiorą naprawdę niekorzystny obrót. Norwegia wydała na budowę tego obiektu pięć milionów dolarów.
W ciągu ostatnich stu lat liczba odmian uprawianych przez człowieka roślin zmniejszyła się o 75 procent. Ten zanik bioróżnorodności oznacza, że odbudowując rolnictwo po ewentualnej katastrofie będziemy mieli do dyspozycji znacznie mniej materiału genetycznego. Jednak od teraz Svalbard będzie chronić w swoim skutym lodem wnętrzu te wszystkie nasiona, które znikają stopniowo z naszych pól.
Różne gatunki roślin uprawnych przystosowały się do rozmaitych warunków klimatycznych. Przykładowo jedna odmiana pszenicy może dawać małe plony, ale za to jest odporna na zimno i suszę. Rolnicy selekcjonują i ciągle udoskonalają najlepsze odmiany: wszystko po to, by z tego samego kawałka ziemi wyżywić coraz większą liczbę ludzi. Prowadzi to jednak do zaniku różnorodności genetycznej. Banki nasion są naszą ostatnią szansą, aby zachować niepowtarzalne bogactwo natury.
Od połowy listopada, a więc od początku trwającej cztery miesiące nocy polarnej, inżynierowie pracują w Svalbard nad schładzaniem komór do temperatury 18oC poniżej zera. Rząd Norwegii planuje oficjalne otwarcie banku nasion na 26 lutego. Faza schładzania potrwa aż do tego dnia i ma kluczowe znaczenie dla późniejszego przechowywania nasion w nienaruszonym stanie przez dziesiątki, setki, a może nawet tysiące lat, w zależności od indywidualnych cech każdego gatunku.
Naukowcy biorący udział w tym projekcie uważają, że największe zagrożenie dla upraw na świecie stanowią zmiany klimatyczne. Ale istnieje także wiele innych niebezpieczeństw, począwszy od konfliktów zbrojnych aż po uderzenie asteroidy.
– Dzięki bankom nasion będziemy mogli sięgnąć kiedyś po gatunki przystosowane do różnych warunków klimatycznych – mówi Cary Fowler, uczony z Norwegian University of Life Science, szef fundacji Global Crop Diversity Trust zarządzającej zbiorami zgromadzonymi w Svalbard. – Jeśli nie zachowamy różnorodności upraw, ani roślinom, ani ludziom nie uda się przystosować do zmieniającego się klimatu.
Obecnie na całym świecie istnieje 1 400 banków nasion. W norweskim skarbcu mają zostać zdeponowane duplikaty próbek przechowywanych przez wszystkie pozostałe banki. W chwili otwarcia norweski skarbiec będzie miał 250 tys. gatunków różnych nasion, ale ta liczba wkrótce wzrośnie. Bank będzie mógł pomieścić nawet 4,5 miliona próbek, toteż "niebawem będzie to największa kolekcja rozmaitych nasion na świecie" – twierdzi Cary Fowler.
– Plantatorzy i badacze w pierwszej kolejności będą zwracać się do innych banków, aby otrzymać potrzebne nasiona. Ale jeśli tamte ośrodki stracą swoje próbki, wtedy ich duplikaty zdeponowane w Svalbard posłużą odbudowaniu odmian, które uległy zniszczeniu bądź wymarły – wyjaśnia pan Fowler.
Ponad 100 państw ratyfikowało Międzynarodowy Traktat o Zasobach Genetycznych Roślin dla Żywności, którego inicjatorem jest Organizacja do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Umowa ta określa również prawny status banku w Svalbard. Projektu nie udałoby się przeprowadzić bez wkładu prywatnych instytucji, w tym fundacji Billa i Melindy Gatesów, która wyłożyła na ten cel 30 milionów dolarów.
Nie możesz pisać nowych tematów Nie możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach
Akademia Zdrowia Dan-Wit informuje, że na swoich stronach internetowych stosuje pliki cookies - ciasteczka. Używamy cookies w celu umożliwienia funkcjonowania niektórych elementów naszych stron internetowych, zbierania danych statystycznych i emitowania reklam. Pliki te mogą być także umieszczane na Waszych urządzeniach przez współpracujące z nami firmy zewnętrzne. Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na używanie cookie, zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki. Dowiedz się więcej o celu stosowania cookies oraz zmianie ustawień ciasteczek w przeglądarce.
